Długo wyczekiwana w województwie opolskim realizacja inwestycji pn. „Przebudowa polderu Żelazna – etap I”, rozpocznie się jeszcze w tym roku. W środę 2 grudnia w Urzędzie Wojewódzkim w Opolu została podpisana umowa na przebudowę obiektu, którego zadaniem będzie ochrona przeciwpowodziowa mieszkańców stolicy województwa opolskiego oraz okolic.
Wody Polskie w Gliwicach długo zabiegały, najpierw by przejąć z rąk poprzedniego inwestora – Marszałka Województwa Opolskiego, dokumentację inwestycji (tę zaplanowano jako zadanie Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych w Opolu), potem o udział środków miasta Opole w montażu finansowym przedsięwzięcia. Po zakończeniu postępowania na wyłonienie wykonawcy prac budowlanych i zawarciu umowy na realizację, przebudowa Polderu Żelazna właśnie się rozpoczyna.
Inwestycja została podzielona na dwie części. W zakresie pierwszej zostały przewidziane prace ziemne, tj. budowa i przebudowa wałów przeciwpowodziowych zamykających wraz z budową i przebudową obiektów towarzyszących. W postępowaniu przetargowym Wody Polskie w Gliwicach wybrały spółkę akcyjną ETP z Katowic, która będzie odpowiedzialna za wykonanie wszystkich prac. W drugiej części zaplanowano przebudowę przepompowni Żelazna oraz obiektów towarzyszących. Do wykonania przewidzianych w tym zakresie zadań została wybrana firma Naviga Stal Sp. z o. o. z Kiełczowa (woj. dolnośląskie).
W spotkaniu w opolskim Urzędzie Wojewódzkim, w trakcie którego podpisano umowę na rozpoczęcie prac, uczestniczyli: Wojewoda Opolski - Adrian Czubak, Prezes Wód Polskich - Przemysław Daca, Marszałek Województwa Opolskiego - Andrzej Buła, Prezydent Miasta Opola - Arkadiusz Wiśniewski oraz dyrektor RZGW w Gliwicach - Mirosław Kurz. Obecni byli także reprezentanci wykonawców: Wiceprezes Zarządu Spółki Akcyjnej ETP - Leszek Magiera, Prokurent Spółki Akcyjnej ETP - Artur Kaczyński oraz Prezes Zarządu Naviga Stal Sp. z o.o. - Augustyn Morzywołek. Podpis na umowie złożył Mirosław Kurz oraz przedstawiciele wykonawców.
- Mając w pamięci skutki powodzi, która nawiedziła województwo opolskie w 2010 r. i jeszcze wcześniej w 1997 r., widać jak ważna jest ochrona przed podobnymi wydarzeniami. Szczególnie teraz, gdy jesteśmy świadkami zmian klimatycznych, w tym nawalnych deszczy, które mają miejsce w naszym kraju, takie inwestycje jak odbudowa polderu Żelazna są niezbędne dla ochrony życia mieszkańców. Głęboko wierzę, że dzięki poczynionym staraniom o renowację i modernizację tego obiektu, mieszkańcy zyskają większy spokój i poczucie bezpieczeństwa – powiedział Mirosław Kurz, podpisując umowę.
Zadowolenia z podpisania umowy nie krył także Wojewoda Opolski:
- Serdecznie dziękuję panu Marszałkowi i Prezydentowi miasta za wysiłki na rzecz ochrony miasta przed powodzią. Dziękuję Wodom Polskim za realizację inwestycji. Cieszę się że polder Żelazna w końcu powstanie po kilku latach starań – stwierdził Adrian Czubak.
Wkład Wód Polskich w powstanie polderu podkreślił Prezes Przemysław Daca:
- Bardzo się cieszę że dziś przystępujemy do realizacji wspólnego przedsięwzięcia, ponieważ ta inwestycja jest pod moim szczególnym nadzorem od samego początku. Wody Polskie finansują wykup gruntów koniecznych dla realizacji inwestycji w kwocie ok. 40 mln złotych. Dziękuję też panu Marszałkowi i panu Prezydentowi za wygospodarowane środki. W tym roku zakończyliśmy też budowę polderu Racibórz Dolny, który również chroni województwo opolskie. Przebudowa polderu Żelazna sprawi, że poziom bezpieczeństwa przeciwpowodziowego tych obszarów jeszcze się podniesie – powiedział Przemysław Daca.
Na temat podpisania umowy wypowiedział się także Arkadiusz Wiśniewski:
- Dzisiaj finiszują wysiłki wielu podmiotów aby powstał polder Żelazna – inwestycja finansowana ze środków unijnych. Dziękuję więc wszystkim instrumentom które sfinansowały przedsięwzięcie. Środki finansowe przeznaczyło również miasto a polder zabezpieczy także kolejne samorządy znajdujące się na biegu rzeki Odry – powiedział Prezydent Miasta Opola.
Polder Żelazna to obiekt istniejący, zbudowany przed 1939 rokiem. Jako element hydrowęzła Opole jest jednym z kluczowych dla ochrony przeciwpowodziowej terenów mieszkalnych
i inwestycyjnych Opola oraz okolicznych gmin. Zły stan techniczny polderu wpływa na ograniczenie jego możliwości retencyjnych i zatrzymywania wody powodziowej. Dlatego głównym celem przedsięwzięcia jest dostosowanie polderu do możliwości redukowania fali powodziowych rzeki Odry, prowadzących do powstania powodzi stuletnich. Ponadto przebudowa wału polderowego Opole oraz budowa nowego obwałowania polderowego Sławice-Żelazna (I/II klasa ważności) diametralnie poprawi bezpieczeństwo wielu obszarów m.in. terenu specjalnej strefy ekonomicznej przy ul. Północnej w Opolu, terenów zamieszkałych przy ul. Partyzanckiej, dzielnicy Sławice, obwodnicy północnej miasta Opola, miejscowości Żelazna oraz gmin leżących poniżej: Dąbrowa i Dobrzeń Wielki. Objętość retencjonowanej wody w I etapie inwestycji wyniesie 3,80 mln m3. Docelowy zakres
i uzyskanie pełnej pojemności 9,7 mln m3 zostanie osiągnięty w II etapie inwestycji. Polder po rozbudowie zwiększy dwukrotnie swą powierzchnię z obecnych 200 do 400 ha. Obecnie straty i szkody finansowe, spowodowane przez ewentualne zalanie szacowne są na kwotę ok. 800 mln zł
w odniesieniu do samej tylko strefy ekonomicznej miasta Opola. Oznacza to, że koszt inwestycji, szacowany na ok. 111 mln zwraca się aż kilkakrotnie już przy pierwszej powodzi, po jego oddaniu do użytkowania. Realizacja projektu potrwa do 2023r.
Projekt pn. „Przebudowa Polderu Żelazna” jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2014-2020.
Całkowita wartość projektu: 111 446 024,16 zł, wkład funduszy europejskich: 79 394 147,60 zł.