Prowadzona na zlecenie inwestora – Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach inwestycja pn. „Modernizacja śluzy oraz sterowni na stopniu wodnym Krapkowice wraz z przebudową awanportów” zmierza ku końcowej fazie budowy na głównym froncie prac. Mowa o budowie nowej śluzy pociągowej o parametrach spełniających wymagania dla standardów europejskiej drogi wodnej. Nowa śluza, która została zaprojektowana przez biuro projektowe PBW Inżynieria Sp. z o.o. z Wrocławia stanowi jeden z największych tego typu obiektów występujących na odcinku od Koźla do Stopnia Malczyce. Pod względem konstrukcyjnym jest to budowla betonowa o konstrukcji dokowej. Specyficzną i jednocześnie korzystną pod względem eksploatacyjnym jest struktura funkcjonalna budowli. Składają się na nią trzy głowy (głowa górna, głowa pośrednia i głowa dolna), wyposażone w napędzane za pomocą układu siłowników hydraulicznych (sterowanych automatycznie) zamknięcia eksploatacyjne. Tzw. wrota są konstrukcją stalową, umożliwiającą proces napełniania i opróżniania śluzy, co jest koniecznym warunkiem dla przeprawy po Odrze. Śluza może zostać podzielona na dwa obszary tj. na komorę krótką o długości użytkowej 55,0 m, umożliwiającą śluzowanie mniejszych jednostek pływających, i komorę długą o długości 135,0 m. Jednocześnie przy otwartych wrotach wspornych na głowie pośredniej obie komory tworzyć mogą jedną długą komorę, umożliwiającą śluzowanie zestawów pływających o długościach dochodzących do 190 m. Takie rozwiązanie zapewnia oszczędność wody oraz energii zużywanej w czasie śluzowania.
W stanie obecnym, budowa śluzy prowadzona przez przedsiębiorstwo POM Sp. z o.o. z Krapkowic znajduje się w fazie końcowej. Zrealizowano już pełen zakres robót żelbetowych konstrukcji śluzy, zamontowane zostały wszystkie zamknięcia eksploatacyjne – 3 komplety wrót wspornych oraz sześć zasuw płaskich z układami jezdnymi, stanowiących zamknięcia główne kanałów obiegowych na poszczególnych głowach śluzy. Zakończono także montaż hydraulicznych układów napędowych zamknięć oraz prace związane z instalacją i zestrojeniem układu sterowania miejscowego na potrzeby przystąpienia do prób ruchowych bez obciążenia wodą – tzw. prób na sucho oraz prób pod obciążeniem parciem wody, wymaganych przed ostatecznym uruchomieniem i oddaniem obiektu do użytkowania. W celu bezpiecznego wykonania prób ruchowych pod obciążeniem na obiekcie zamontowano także zamknięcia remontowe. W końcowej fazie realizacji znajdują się także prace związane z wykonaniem awanportów górnego i dolnego nowej śluzy, stanowiące miejsce oczekiwania jednostek pływających na śluzowanie. Powyższy zakres prac poprzedził wypełnienie komory nowopowstałej śluzy Krapkowice wodą, co w obecności Dyrektora Wód Polskich w Gliwicach – Mirosława Kurza oraz Zastępcy Dyrektora ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą, Marcina Jarzyńskiego, miało miejsce 17 lipca br.
- Za sprawą postępujących prac modernizacyjnych jeszcze w tym roku Stopień Wodny Krapkowice będzie jednym z większych tego typu obiektów hydrotechnicznych na Odrzańskiej Drodze Wodnej: złożony m.in. ze śluzy pociągowej dużej, nowej śluzy z trzema kompletami wrót, syfonu rzeki Jasionna, pobliskiego jazu oraz zabytkowej małej komory śluzy – zaznacza Mirosław Kurz, Dyrektor Wód Polskich w Gliwicach i dodaje:
- Śluza odrzańska w Krapkowicach jest obiektem hydrotechnicznym, który wymagał modernizacji. Intensywnie eksploatowana przez dziesięciolecia śluza wymagała napraw, zastąpienia wysłużonego wyposażenia, elementów sterowania nowymi i zarazem nowoczesnymi, energooszczędnymi rozwiązaniami. Dla Wód Polskich, jako inwestora tego poważnego przedsięwzięcia szczególne ważne pozostają dwa aspekty: bezpieczeństwo załóg jednostek przeprawiających się Odrą i korzystających ze śluz oraz bezpieczeństwo naszych pracowników – obsługi tych obiektów hydrotechnicznych.
- Napełnienie komory śluzy wodą jest możliwe po zakończeniu odbiorów związanych z wykonaniem prac żelbetowych ścian i dna samej komory. Ta operacja hydrotechniczna na śluzie Krapkowice odbyła się z użyciem dźwigu, którego ramię kolejno wyciągało uprzednio zamontowane iglice remontowe. Łącznie wyjęto 70 sztuk takich stalowych iglic o średnicy 168 mm i wadze 292 kg każda. Po wypełnieniu komory nowej śluzy wodą możliwe jest sprawdzenie szczelności kanałów obiegowych, wrót a także zamknięć remontowych. Teraz główny wykonawca prac przystąpi do całkowitego rozigliczenia głowy górnej śluzy oraz demontażu zamknięcia szandorowego na głowie dolnej. Po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie żegluga przede wszystkim dużych jednostek i zestawów pływających: barek i pchaczy, będzie się odbywać nową komorą śluzy. Mniejsze jednostki, główne turystyczne będą mogły poruszać się pobliską małą śluzą zabytkową, wchodzącą w skład Stopnia Wodnego Krapkowice – relacjonuje Marcin Jarzyński, zastępca Dyrektor w PGW WP RZGW w Gliwicach ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą.
Koszt inwestycji, w skład której wchodzi także przebudowa istniejącej śluzy pociągowej oraz modernizacja infrastruktury i obiektów towarzyszących, wyposażenie techniczne, mechaniczne i hydraulicznym, to blisko 220 mln zł, przy dofinansowaniu unijnym w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko 2014-2020 w kwocie ponad 186 mln zł. Równolegle trwają prace na pozostałych frontach robót, w tym także przebudowa istniejącej, pociągowej komory śluzy Krapkowice.